Bugun...

19:46 | HALUK LEVENT'İN HAYATI FİLM OLUYOR
19:44 | USTALARDAN DEV PROJE!
19:40 | SEFO'DAN SONBAHAR ŞARKISI 'KAÇAK GÖÇEK'
19:36 | KALBEN'İN YENİ TEKLİSİ YAYINDA!
19:27 | İNCİ TANELERİ YENİ SEZONUNDAN İLK TANITIM!

Gülay İDALI

AHİR-İ ÖLÜM

Tarih: 18-11-2023 14:31:00 Güncelleme: 18-12-2023 09:16:00

Cehennemi yaratmak ; ARAF'ta kalmak; Cenneti yaratmak ;

''Divina'' diyordu her zaman ki gibi sıcacık dost sesi ; tanıdım hemen.

Yıllardır aramamıştı. O çalkantılı süreçlerden geçtiğim zamanlardı.Ben de aramamıştım. Hiç kimseyi aramadığım gibi , onu da. O arada sırada duyururdu sesini .

Yaradanın varlığını hatırlatırdı bana. ''Her şey yolunda; ben buradayım'' der gibi.

''Yaşadığın her şey bitecek. Karanlığın aydınlanacak, bak göreceksin'' der ve her seferinde Dante'nin ''İlahi Komedya''sıyla kapatırdı açtığı parantezi.

''Sen Divina'sın hatırla; küllerinden yeniden doğacaksın..''

''Yanıp kül olmak istemiyorum artık'' dedim. ''Bu sefer. Son dedim...Küllerimden doğup ateş olup hep yanacağım..''

İlk kez seslendiğinde merak etmiştim ''Divina'' ne demekti? Ama o çalkantılı zamanların içindeyken unutup gitmiştim..Şimdi öğrenme zamanıydı demek.

Dante'nin 1307-1321 yılları arasında kaleme aldığı ''öteki dünyaya'' yaptığı düşsel geziyi destanlaştıran 14.233 dizeden ve üç bölümden oluşan Cehennem, Araf, Cennet -İlahi Komedya'yı (Divina commedia) sonuna kadar zaman zaman anlamakta zorlanarak okuduğumda anladım; ne derin anlamı olduğunu ve bana neler anlatmaya çalıştığını bu dost sesin.

(Ben inancım gereği Tanrı sözcüğü ile beraber Allah adını da zikredeceğim.G.İ.)

Divina Commedia: İlahi Komedya

Dante, iç dünyasındaki kargaşanın çözümünü Tanrı'ya * Allah'a * sığınmakta bulur.

İki amaç vardır; Tanrı'nın* Allah'ın* insanlara öngördüğü;

İlki mutlak yeryüzü mutluluğu;

İkincisi ölümden sonraki sonsuz yaşam.

Divina Commedia (İlahi Komedya) Dante'nin Cehennem, Araf ve Cennet'e yaptığı düşsel bir gezinin öyküsüdür.

Gezi 1.300 yılı, Nisan ayının 7. Günü Perşembeyi Cuma'ya bağlayan gece başlayıp. 14 Nisan Perşembe günü sona erer..

Merak eder oldum ; Cuma gecesinin fazileti ile ilişkili midir? (Bunu da bir başka sefer araştırıp yazacağım.)

Divina Commedia'nın tarihten, felsefeden ayrı olarak, din bilime, gök bilime ve geometriye uzanan bir ansiklopedi gibi olması da ilginç ve farklı geldi bana.

Hepimize öğretildiği üzere; Dünya Kuzey ve Güney yarımkürelerden oluşmakta;

Dante de böyle yazmış.

Kuzey kutbu taban, güney kutbu doruk noktasıdır.

Kuzey Kutbunun ortasında Kudüs yer alır.

Lucifer'in (baş şeytan) gökten düşerek açtığı çukurun (Cehennem) girişi Kudüs'ün altındadır. Güney yarım kürenin ortasında ise bir adanın yer aldığını ve Cehennem Çukuru açılırken çıkan toprağın oluşturduğu Araf Dağı'nın varlığını yazarak devam etmiş.

Sadece bu bilgi mi?

İslam Dünyasından Muhyiddin ibn Arabi'nin Dante'den daha önceleri bu konuya değinmiş olduğunu öğrenmem ilgimi daha da arttırdığından okumaya devam ettim...

CEHENNEM

Dante'nin Divina Commedia'sının ilk bölümünü okudukça, bizi cezalandıranın Allah olmadığını, yaşarken yaptığımız yanlış seçimler olduğunu farkettim.

''-Yaşam yolumuzun ortasında karanlık bir ormanda buldum kendimi, çünkü doğru yol yitmişti.

-Ah, içimdeki korkuyu tazeleyen, balta girmemiş o sarp, güçlü ormanı anlatabilmek ne zor !

-Öyle acı verdi ki, ölüm acısı sanki; ama ben, orada bulduğum iyilikten söz edeceğim, gördüğüm başka şeyleri söyleyeceğim.

-Oraya nasıl girdiğimi bilemeyeceğim, öyle uykum gelmişti ki, doğru yolu bırakıp gittiğimde.''

Dante'ye göre insan yaşamı, en yüksek noktası 35 yaş olan bir yay çizermiş;

Yolun YARISI

Ben bunun günümüzde 45 yaş olduğunu düşünüyorum.Tamam artık diyerek rehavete kapıldığımız bir dönemin başlangıcı ya da sonu ..

ARAF

İkinci bölüm olan Araf'ın değişim merkezi olduğunu okuduğumda ise, kendi yarattığımız Cehennemin yıldızsız göğünden , sonsuz karanlığından gün ışığına geçebilmenin, farkındalıkla ve içsel bir değişim ve dönüşümle mümkün olabileceğine ve Cennete varabileceğimize ; kendi cennetimizi yaratabileceğimize olan inancım arttı.

Karanlık ve aydınlığı deneyimleyen, gece ve gündüz düzenine kavuşan ruhların içsel değişim geçirebilme şansına sahip olduğu gizemini aşağıdaki dizelerde çözebildim.

''-Kim yol gösterdi size; Cehennem vadisini sürekli karanlık kılan, derin geceden çıkarken kim oldu feneriniz?

-Aşağıda yasalar mı kalktı? Yoksa , lanetlilerin mağaralarıma gelmelerine izin veren yeni bir karar mı alındı?''

''-Bunun üzerine rehberim beni tuttu, saygılı bir konuma getirdi gözlerimi dizlerimi, sözleriyle, elleriyle, işaretleriyle.''

''-Bu kutsal mı kutsal sudan, yeni yapraklara bürünmüş taze bir fidan gibi; canlanıp da , arınmış olarak eski yerime vardığımda çıkmaya hazırdım, artık yıldızlara.

-Sesler işitiyordum, erinç ve bağışlanma diliyordu her biri günahları silen Tanrı'nın Kuzusu'ndan,

-dillerinden hiç düşmüyordu; aynı sözler aynı biçimde çıkıyordu ağızlarından, hepsi tam bir uyum içindeydi belli ki.''

-''Usta duyduklarım ruh sesi mi?'' dedim. ''İyi bildin'' diye yanıt verdi, ''öfke düğümünü çözmekteler''

- Bunun üzerine ustam ''yanıt ver '' dedi, '' sor bakalım, buradan mı çıkılıyor yukarıya''

-Söze başladım: '' Ölümün eriteceği üstümdeki bu giysiyle yukarıya gitmekteyim; Cehennem cenderesinden geçip de buraya geldim..

Bu son dize, ah bu son dize!

Bana ruhumuzun ''ölüm'' ile insanlığı deneyimlediği bu bedenden ayrılıp, yeniden başa dönerken bedenimizin nasıl eriyip toprak olduğunun farkına varmamı sağladı.

CENNET

Divina Commedia'nın üçüncü bölümünü okuduğumda ise 14 Nisan Perşembe akşamı başlayan Cennet yolculuğunda mucizeyi gerçekleştirdiğini ve aynı gün Tanrının ışığına ulaştığını gördüm .

Dante şeytanların kol gezdiği, ruhların ateşler içinde kıvrandığı bir Cehennemin karşıtı olarak; benim öğrendiğim ve sandığımın aksine ; dingin sessiz ruhlar ve meleklerin olduğu cenneti değil de ; sürekli bir devinim ve hızın hakim olduğu , insan gözünün algılamakta zorlandığı bir ışığın egemen olduğu bir Cenneti tarif etmekte.

Cehennem ve Araf'ta karşılaşılan zorluklar olduğu gibi Cennette de inanç, umut ve sevgi konusunda sınavlar olduğunu söylemekte Dante. Bence samimiyetin ve inanç derecesinin iman gücünün ölçülmesi demektir bu.

Daha ötesine ise '' Akıl , Sır '' ermez.

''-Çünkü isteğine yaklaştıkça akıl yetimiz, öyle derinlere dalar ki, izleyemez olur onu belleğimiz...''

Cennet I ( 7 )

Dante'nin Tanrı'nın *Allah'ın* ışığına kavuştuğu Cenneti ''güneşi yıldızları döndüren sevgi'' ile tasvir etmesi ve bir ana ile kundak çocuğu ilişkisine saflık ve karşılıksız sevgiye atıfta bulunması ise;

- Anımsadıklarımla ilgili sözlerim meme emen bir çocuğun sözlerinden bile yetersiz kalacak bundan böyle ; Cennet ( 108 ) dizelerindedir.

Dante'nin Cennete yolculuğunun zaman içinde geriye dönüş özelliği taşıdığını görünce mutlu sona giden Ölüm Yolculuğunun bir anında ''Yaşlılık İkinci Çocukluktur'' tanımlamasını hatırladım ve size de hatırlatmadan geçemedim. Kimbilir belki bir anlamı vardır diye ?

''-İnsan ötesine geçiş, dile getirilemez sözcüklerle; Tanrı'nın bu deneye değer bulacağı kişiler , şimdilik bu örnekle yetinsinler...'' dizeleri de tekamül'ün mümkün olduğunu anlattı bana..

Kıssadan Hisse :''Küllerinden Yeniden doğmanın '' en başa, yaradılışa dönmek olduğunu anladığimda farkettim ki ; Allah yarattığı kuluna mutlak neşe ve doyumu hak kılar; eza ve cefayı değil.

AHİR-İ ÖLÜM...

ARAF'ta kalmak; Cenneti yaratmak ; Cehennemi yaratmak ;

SEÇİM BİZİM…

Konu Dante olunca; mekanı cennet olsun ( 13 Ekim 1956 ÖT ) Cahit Sıtkı'yı da anmadan geçemeyeceğim ..Mekanları CENNET OLSUN.

Tam da bu vakitlere atıfta bulunur gibi... ''Dante gibi ortasındayız ömrün '' dizelerini ve ''Otuz Beş Yaş'' şiirini hatırladım;

Yaş otuz beş! yolun yarısı eder.

Dante gibi ortasındayız ömrün.

Delikanlı çağımızdaki cevher,

Yalvarmak, yakarmak nafile bugün,

Gözünün yaşına bakmadan gider.

Ayva sarı nar kırmızı sonbahar!

Her yıl biraz daha benimsediğim.

Ne dönüp duruyor havada kuşlar?

Nerden çıktı bu cenaze? ölen kim?

Bu kaçıncı bahçe gördüm tarumar?....

Neylersin ölüm herkesin başında.

Uyudun uyanamadın olacak.

Kimbilir nerde, nasıl, kaç yaşında?

Bir namazlık saltanatın olacak,

Taht misali o musalla taşında.

Cahit Sıtkı TARANCI

Gülay İdalı

Spiritüel Danışman-Yaşam Koçu

05308115678

gulayidali@gmail.com

Instagram/gulay.idali

Facebook/gulayidalı

dortmevsimarinma/facebook

dortmevsimarınma/instagram

Bu yazı 273104 defa okunmuştur.

YORUMLAR
YORUM YAP | 21 Yorum

canan orhan / 09-12-2023 11:29

Neylersin ölüm herkesin başında. Uyudun uyanamadın olacak. Kimbilir nerde, nasıl, kaç yaşında? Bir namazlık saltanatın olacak, Taht misali o musalla taşında.

Veysel / 09-12-2023 11:27

ölüm başlıklı yazıları okumam ama bu yazıyı beğendim

sümeyye / 04-12-2023 12:47

güzel yazmışsınız

Ziya Denizgil / 30-11-2023 10:36

hayat denen bu yolda yürüyoruz. yürürken yaşadıklarımız,hatıralarımız bize yadigar kalan tek şeydir.

Mualla / 27-11-2023 13:49

çok güzel bir yazı tebrik ederim sizi hocam

Hüseyin / 27-11-2023 12:08

Yaradan asla unutulmamalı

Ali Rıza / 24-11-2023 18:35

tebrikler kaleminize sağlık

Sinem / 24-11-2023 12:39

Ahir-i Ölüm er yada geç bizi bulacak

Ilgın / 23-11-2023 17:06

selamlar Gülay hanım yazınız çok güzel söylemek istedim saglıcakla kalın

Hamt İzgör / 23-11-2023 15:42

Hayat ve ölüm güzel ifadeler...

Münevver İkbal / 23-11-2023 15:40

Cehennemi yaratmak ; ARAF'ta kalmak; Cenneti yaratmak

NE GÜZEL BİR CÜMLEDİR

sibel / 23-11-2023 15:38

çok içten bir yazı olmuş böyle içten yazılar yazmanızı bekliyorum

Murat / 23-11-2023 14:53

tebrikler

Halide / 21-11-2023 16:08

Yaşanmış hikayeler okumayı çok seviyorum

Müzeyyen Kaleli / 21-11-2023 08:58

Soluksuzca okudum. Tebrikler.

Bilal / 21-11-2023 08:57

kişi cennetini de cehennemini de kendi yaratırmış. Nasıl yaşarsan öyle hayatın yol alır.

Mikail / 20-11-2023 11:32

ölümlü bir yazı okuyacağım derken hayat dolu bir yazı ile karşılaştım

Erhan / 19-11-2023 13:46

Başlık bile başlı başına güzel ve muhteşem

Emel / 18-11-2023 20:22

Neylersin ölüm herkesin başında. Uyudun uyanamadın olacak. Kimbilir nerde, nasıl, kaç yaşında? Bir namazlık saltanatın olacak, Taht misali o musalla taşında.

Çağlayan / 18-11-2023 15:07

Ölüm aslında bir başlangıçtır

Melahat / 18-11-2023 15:06

çok samimi bir yazı